Đồng Nai (cũ): Thanh tra phát hiện hàng loạt sai sót trong cấp đất tại Bàu Hàm 2
Kết luận thanh tra số 71/KL-UBND ngày 20/6/2025 của UBND tỉnh Đồng Nai (cũ) xác định: Việc “xét cấp đất” và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đối với 10 thửa đất tại khu vực lô cao su 83 (thuộc xã Bàu Hàm 2, nay là xã Dầu Giây) trong giai đoạn 2002-2008 có vi phạm pháp luật, dấu hiệu hình sự và sai phạm hành chính. Hồ sơ vụ việc đã được chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo thẩm quyền.
Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tại Văn bản số 1775/UBND-TCD ngày 22/2/2024, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành Quyết định số 76/QĐ-TT ngày 15/7/2024 thành lập đoàn thanh tra tiến hành thanh tra việc giao đất, cấp GCNQSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân đối với 10 thửa đất, gồm các thửa số 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673 Tờ bản đồ địa chính số 20 xã Bàu Hàm 2 (sau là các thửa số 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199 Tờ bản đồ địa chính số 57 thị xã Dầu Giây), huyện Thống Nhất (cũ), và hiện thuộc xã Dầu Giây .
Xét Báo cáo kết quả thanh tra số 227/BC-ĐTT ngày 29/11/2024 của Trưởng đoàn thanh tra, ý kiến giải trình của cơ quan, tổ chức, cá nhân là đối tượng thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh kết luận như sau:
Sai phạm trong nguồn gốc đất và trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ
Kết quả thanh tra xác định khu đất nêu trên thuộc quyền quản lý của Công ty Cao su Đồng Nai (nay là Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Cao su Đồng Nai), chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao đất hoặc chuyển giao về cho địa phương. Tuy nhiên, từ năm 2002, công ty đã tổ chức cuộc họp nội bộ và lập danh sách “xét cấp đất” cho 10 cá nhân, chủ yếu là con em của cán bộ, lãnh đạo công ty. Việc tự ý phân chia đất khi chưa có quyết định giao đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là hành vi vi phạm quy định của Luật Đất đai.
Đáng lưu ý, đến năm 2008, trên cơ sở chỉ đạo bằng văn bản của Ban Thường vụ Huyện ủy và lãnh đạo UBND huyện Thống Nhất, các cơ quan chuyên môn tại địa phương đã tiến hành tiếp nhận hồ sơ, xác nhận hiện trạng sử dụng đất và lập thủ tục trình UBND huyện ký quyết định cấp GCNQSDĐ đối với các thửa đất nói trên. Quá trình lập hồ sơ không có căn cứ thực tế sử dụng đất, thiếu kiểm tra xác minh, hồ sơ pháp lý không đầy đủ, vi phạm nguyên tắc cấp GCNQSDĐ theo quy định của Luật Đất đai năm 2003.
Hệ thống tổ chức phối hợp, hợp thức hóa hồ sơ, dẫn đến cấp giấy sai quy định
Các cơ quan, tổ chức và cá nhân từ cấp xã đến cấp huyện đã có hành vi phối hợp thiếu trách nhiệm, thậm chí cố ý làm trái trong việc xác nhận nguồn gốc, hiện trạng và trình thủ tục cấp GCNQSDĐ. UBND xã Bàu Hàm 2 xác nhận không đúng thực tế về việc sử dụng đất của các cá nhân, trong khi đó Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Thống Nhất (cũ) vẫn tiếp tục thẩm định và trình UBND huyện cấp giấy chứng nhận.
Đặc biệt, một số trường hợp thể hiện rõ dấu hiệu lợi dụng chức vụ, quyền hạn như việc ông Nguyễn Hiệp Quế, Trưởng phòng Tài nguyên môi trường, nhờ người đứng tên hộ để xin cấp GCNQSDĐ. Hành vi này đã vi phạm các quy định pháp luật về quản lý đất đai, công vụ và trách nhiệm công vụ.
Sau khi được cấp giấy chứng nhận, phần lớn các thửa đất đã được chuyển nhượng cho bên thứ ba. Do vậy, việc xử lý thu hồi GCNQSDĐ theo hướng hành chính gặp khó khăn do vướng quy định của Luật Đất đai năm 2024 về quyền lợi của bên nhận chuyển nhượng ngay tình.
Kết luận xử lý và kiến nghị trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan
Trên cơ sở kết quả thanh tra, Thanh tra tỉnh Đồng Nai đã kết luận: Vụ việc có dấu hiệu của tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung 2009), nay tương ứng với Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015. Thanh tra tỉnh đã chuyển toàn bộ hồ sơ đến Cơ quan Cảnh sát điều tra để tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
Đồng thời, UBND tỉnh Đồng Nai cũng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm cụ thể đối với:
Ban Thường vụ Huyện ủy Thống Nhất nhiệm kỳ liên quan; lãnh đạo UBND huyện Thống Nhất, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất; UBND xã Bàu Hàm 2 và tập thể lãnh đạo và cá nhân có liên quan tại Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Cao su Đồng Nai.
Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai được giao chủ trì, tham mưu biện pháp xử lý trách nhiệm hành chính đối với cán bộ, công chức, viên chức có liên quan đến sai phạm.
Theo: Báo Thanh Tra
