Cụ bà 80 tuổi ở Hà Nam được Trung ương Hội Người cao tuổi khen thưởng: Một đời gánh chè, giữ đạo, nuôi ba con thành người
Hơn 80 tuổi, cụ bà Nguyễn Thị Sâm ở thôn Tiêu Động, xã Tiêu Hạ (huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) vẫn gánh những bịch chè khô ra chợ Giằm mỗi ngày.Cụ không chỉ là người mẹ tảo tần một đời nuôi con khôn lớn sau khi chồng mất, mà còn là giáo dân mẫu mực, cựu chiến binh, người con dâu trong gia đình có liệt sĩ. Tháng 1/2025, cụ vinh dự được Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam trao tặng Bằng khen vì những đóng góp lặng thầm nhưng bền bỉ suốt nhiều thập kỷ.
Gần nửa thế kỷ gánh chè nuôi con
Nằm nép mình bên con đường làng nhỏ thuộc xóm Cần, căn nhà mái tôn của cụ bà Nguyễn Thị Sâm đơn sơ, cũ kỹ nhưng sạch sẽ và ấm cúng. Không gian giản dị ấy là nơi cụ đã sống suốt hơn 80 năm, một tay nuôi ba người con gái từ tấm bé sau khi chồng mất vào năm 1975.

“Ngày đó ông ấy đi làm rồi đột ngột ra đi vì tài nạn. Nhà chẳng còn gì, tôi phải làm đủ nghề, nhưng sau cùng gắn bó nhất vẫn là nghề bán chè ngoài chợ”, cụ Sâm nhớ lại, tay vẫn thoăn thoắt bó từng bịch chè khô để kịp buổi chợ sáng mai.
Chợ Giằm – khu chợ nhỏ nằm ngay trong thôn Tiêu Động – là nơi cụ Sâm gắn bó gần như trọn đời. Ngày nắng cũng như ngày mưa, cụ đều đặn gánh chè ra chợ từ tờ mờ sáng. Có người hỏi cụ giờ có con cháu đầy đủ rồi, sao không nghỉ ngơi. Cụ chỉ cười hiền: “Làm là để khỏe, để vui, để còn gặp người này người kia, sống là phải có ích”.

Một đời giữ đạo: Chưa từng vắng Thánh lễ
Không chỉ là người mẹ tần tảo, cụ bà Sâm còn là giáo dân Công giáo sống đạo mẫu mực. Dù tuổi đã cao, chân yếu mắt mờ, cụ vẫn đều đặn đi bộ gần 2km mỗi ngày để đến nhà thờ Triệu Hạ tham dự Thánh lễ. Mỗi bước đi là một lần cụ lần tràng hạt, thầm cầu nguyện cho gia đình, cho xóm làng.
“Có lần rét đậm, con cháu bảo mẹ ở nhà, cụ chỉ nói nhẹ nhàng: ‘Sợ lạnh thì mặc thêm áo. Sợ bỏ lễ thì lạnh lòng’”, một người cháu nội cụ kể lại với niềm xúc động.
Cụ không chỉ sống đạo cho riêng mình mà còn giáo dục con cháu biết kính Chúa, yêu người, sống tử tế với xóm làng. Gia đình cụ giờ có đủ con, cháu, chắt – tất cả đều gắn bó, hiếu thuận, chăm lo cho cụ từng bữa ăn, giấc ngủ.

Tấm gương gia đình cách mạng
Ít ai biết, cụ bà Sâm không chỉ là người mẹ tảo tần, người giáo dân mẫu mực mà còn là một cựu chiến binh, một người con dâu liệt sĩ. Ba chồng cụ – ông Phạm Ngọc Minh, từng là chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ. Chồng cụ – dù không hy sinh trên chiến trường – nhưng cũng mất sớm, để lại gánh nặng gia đình trên đôi vai gầy của người vợ trẻ.
Trải qua nhiều biến động, cụ vẫn giữ cho gia đình yên ấm, dạy con bằng chính sự cần mẫn, hi sinh và lòng nhẫn nại. Không to tiếng, không đòi hỏi, không dựa dẫm – cụ chọn cách lặng lẽ bước tiếp, từng ngày như chiếc bóng giữa chợ quê, nhưng trong lòng bao người, cụ là hình mẫu sống động của người phụ nữ Việt Nam.

Được Trung ương Hội Người cao tuổi tặng Bằng khen
Tháng 1/2025, Ban Chấp hành Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam đã trao Bằng khen “Người cao tuổi tiêu biểu” cho cụ bà Nguyễn Thị Sâm. Đây không chỉ là một sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp âm thầm của cụ, mà còn là tấm gương để cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ, học tập và noi theo.
Hội Người cao tuổi xã Tiêu Hạ – chia sẻ:
“Cụ bà Sâm là một trong những trường hợp rất đặc biệt: sống thọ, sống khỏe, sống có ích. Từ việc gắn bó với chợ quê, giữ gìn đạo đức truyền thống, đến tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, cụ là niềm tự hào của cả thôn Tiêu Động.”

“Không có gì để lại ngoài tấm gương sống”
Cụ bà Sâm không có tài sản tích lũy. Nhưng điều bà để lại cho con cháu và làng xóm, có lẽ quý giá hơn cả của cải: đó là bài học về sự bền bỉ, lòng trung thành với tổ quốc, tình thương vô điều kiện với gia đình, và sự dấn thân thầm lặng trong từng ngày sống.
Chợ Giằm rồi sẽ đổi thay, những con đường quê sẽ dần bê tông hóa, nhưng hình ảnh cụ bà Sâm với gánh chè khô mỗi sớm, và dáng cụ lọm khọm đi lễ mỗi chiều, sẽ mãi là ký ức đẹp của làng quê Tiêu Hạ – một biểu tượng không tên, nhưng đầy giá trị về lòng người và sức sống Việt Nam.
Nguyễn Khiên