Nhớ Trường Sa

Chòng chành trên biển

Cảng Cát Lái sớm hôm tàu xuất phát mang mầu sắc sinh động lạ lùng. Con tàu HQ 996 treo băng rôn “ Nhiệt liệt chào mừng đoàn các đồng chí trong đoàn công tác ra thăm và làm việc tại quần đảo Trường Sa”. Trên bờ, hàng thuỷ thủ bồng súng nghiêm chào Chuẩn đô đốc Nguyễn Cộng Hoà dẫn đầu đoàn công tác. Hai cô gái xinh tươi trong trang phục hải quân mang hoa tặng đoàn. Chỉ nhìn các trang phục khác nhau:  của sĩ quan, cuả lính, nhà sư,  ca sĩ, diễn viên múa, các ký giả..., đã đủ thấy tổng hoà những mầu sắc đan quyện giữa đạo với đời, giữa quân và dân. Tôi và nhà báo Phong Điệp bảo nhau thử dùng ý chí chống say sóng, không uống thuốc, không buộc gừng vào tay như khi đi ô tô xem sao. Thế rồi tàu lắc mỗi lúc mạnh hơn. Một anh trong ban tổ lưỡng lự nói: “ Hay là ta hoãn cuộc họp báo đầu giờ chiều lại vì mọi người bắt đầu say rồi!” Tôi nói cứng: “Đừng anh, hãy để bọn em thử sức. Anh cứ cho họp bình thường đi!” Thế là tiếng loa vang lên mời các thành viên ban tổ chức và các nhà báo lên CLB hành khách họp. Chúng tôi bắt đầu quen dần với quân lệnh, có mặt đúng giờ, nghiêm túc. Nghe các thông tin được một lúc thì ôi, tàu ngày càng chòng chành hơn. Phòng họp chật chội, nóng và bí khí. Tôi thấy nổi gai ốc, mồ hôi lấm tấm, chỉ kịp gửi máy móc sổ sách cho Phong Điệp rồi chạy ra boong... Thế là xong! Từ đó tôi nằm bẹp một ngày một đêm.

Cả phòng hầu như bỏ ăn bữa sáng hôm đó. Phòng đối diện các sư cô say còn giữ hơn. Các đồng chí lính mang cháo tận giường động viên mọi người hãy cố ăn để “lấy sức chiến đấu”. Tôi  ngóc đầu cố xúc thật nhanh nửa bát rồi nằm vội. Thế mà cháo ngấm có tác dụng. Mọi người tỉnh dần, bò ra boong hóng gió. Tổ nuôi quân lại phục vụ khoai nướng. Ôi, vị quê hương sao mà ngọt thơm vào cái lúc chòng chành trên biển! Khoẻ một chút là tôi với Phong Điệp và Phương Thuận ( Báo Quê Hương)  rủ nhau lên buồng lái, vào phòng thông tin trò chuyện với anh em. Chúng tôi lấy tin rồi cùng hát, ngâm thơ với cánh lính trên tàu. Không ngờ những tiết mục ngẫu hứng ấy lại vào Mic và truyền tới từng khoang. Và lạ nhất là hễ hát thì không say sóng nữa , còn cứ im lặng lại thấy chòng chành, sóng sánh...

Các chiến sĩ cổ vũ diễn viên trong đêm giao lưu văn nghệ trên đảo Trường Sa Lớn.

Bình yên trên đảo

Sau hai ngày hai đêm chòng chành trên biển, tầu cập bến. Cái nắng gay gắt dường như dịu đi bởi sự thoáng đạt của gió biển và sự hưng phấn, hăm hở của những người lần đầu được đặt chân đến đảo Trường Sa lớn. Các chiến sĩ trong trang phục hải quân và trang phục lính trinh sát đứng thành hai hàng chào đón. Rồi những cô giáo, học sinh, những người dân trên đảo cũng hân hoan chào đoàn công tác từ đất liền. Dường như ai cũng chững lại vài giây để cảm nhận rõ hơn cái cảm xúc ban đầu trên mảnh đất thiêng liêng và thân thương giữa trùng khơi sóng gió. Đây rồi cột mốc vĩ độ 08 38’30”, kinh độ 111 55’55”, kia là cây phong ba dũng mãnh và kề bên là những tán bàng quả vuông hoa tím cùng những cây “lá tra” xoè bóng mát. Huyện đảo Trường Sa thật đẹp, một vẻ đẹp bình yên. Buổi sớm bình minh lên toả những tia nắng trong veo trên gương mặt những người lính trẻ đi canh gác. Nắng buông óng ả trên những mắt lưới của dân chài thu về mẻ cá đầu tiên. Những chú cún con tung tăng chạy theo người ra biển. Biển sớm đầy sinh lực, dòng sinh lực trỗi dậy đẩy những chiếc quạt năng lượng gió quay tít. Tôi cũng thấy như được thăng thiên bởi những xúc cảm quá lớn tự mình không giữ nổi. Cái mà tôi cảm nhận rõ nhất là, ngược lại với sự mong manh, nhỏ bé của con người giữa đại dương, nơi đây-đảo Trường Sa lớn có độ vững chãi và thực sự bình yên! Đàn gà bới mồi quanh quẩn bên anh lính nuôi quân. Vườn rau cải xanh non dưới giàn bầu chi chít quả. Những cây đu đủ mới mắn quả làm sao, để buổi trưa các anh lại hái  mời khách những miếng thơm chín vàng ngọt lịm. Lính đảo thật giỏi giang, khéo tăng gia, hiếu khách và vui tính. Đáng chú ý nhất là trẻ con ở đây, hầu như cháu nào cũng bầu bĩnh với nước da mịn hồng, gương mặt rất thông minh linh hoạt. Trường học của các cháu khá khang trang. Cô giáo Bùi Thị Nhung, người rất tận tâm, yêu trẻ nói: “ Các em học giỏi, được điểm tốt thì mình cũng vui, hôm nào có em điểm kém thì mình buồn lắm. Mình chỉ muốn truyền hết kiến thức cho các em. Các em tiếp thu được là mình vui rồi...”

Trong lớp học, em thì ngồi làm toán, em đọc bài Tiếng Việt. Giọng đọc của em Nguyễn Thị Kim Hường học sinh lớp 4 còn non nớt nhưng dễ thương làm sao! Em đang đọc bài văn mô tả về Biển...

Những người dân trên đảo có cuộc sống khá ổn định. Chủ yếu họ đánh cá, trồng trọt, chăn nuôi và làm công nhân quốc phòng.Trên con đường dân sinh, tôi ngắm các cháu thiếu nhi mải mê tập xe đạp. Nét hồn nhiên của các cháu làm vui lây sang người lớn. Có lẽ nhờ khí hậu biển trong lành hay chính nhờ tinh thần trong trẻo của con người sống nơi đây mà nhìn từ người lớn đến con trẻ đều hồng hào khoẻ khoắn.

Không dễ gì mà có được sự bình ổn để người dân thực sự yên tâm với cuộc sống như thế này. Dân gian có câu : “ Trời yên biển lặng mới yên tấm lòng”, nhưng nơi đây một năm chỉ có 6 tháng biển yên, vậy mà những người dân ở ngôi làng trên đảo vẫn thực sự yên tâm khi nắm được quy luật của trời biển. Vâng! Một quy luật mặt trời lên rồi mặt trời lặn, trăng tròn rồi trăng khuyết, trăng tỏ rồi trăng mờ... Họ đã thích nghi với thiên nhiên, môi trường từ bao giờ, để cuộc sống ngày một sung túc hơn, đẹp hơn. Đêm khuya, tiếng chuông chùa ngân vang. Ánh trăng mơn man trải rộng trên huyện đảo mà đã lâu lắm chúng tôi không có được một không gian nào đẹp hơn thế để thưởng trăng. Thực sự tôi cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp và giá trị của hai chữ “bình yên”- Bình yên trên đảo Trường Sa.

Nhà váo Phong Điệp và nhà báo Thanh Thủy cùng giao lưu văn nghệ trên đảo Trường Sa Lớn.

Chính các anh thắp lửa cho chúng tôi

 Để có được sự bình yên cho nhân dân, người lính hải quân của nhiều thế hệ đã cống hiến và hy sinh cho sự nghiệp canh giữ biển đảo. Từ Trường Sa lớn, con tàu hải quân đưa chúng tôi đi thăm đảo chìm Đá Tây và nhà giàn DK 1-2 Phúc Tần. Chắc chắn cả đời tôi sẽ không quên được hình ảnh các chiến sĩ đảo chìm lội nước ngập đến ngực để kéo thuyền của chúng tôi cập bến. Ở lại thăm anh em không được bao lâu thì đã phải quay lại tàu lớn, các anh lại lội nước kéo thuyền ra, đến đoạn thuyền tự đi được mới dừng lại vẫy tay tha thiết chào tạm biệt... Trước khi cập Nhà Giàn, tàu dừng lại ở vùng biển từng chứng kiến sự hy sinh cao cả của các chiến sĩ hải quân để làm lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Phút tưởng niệm vong linh các chiến sĩ hải quân đã hy sinh trên vùng biển khiến mọi người đều rưng rưng nước mắt. Làm sao có thể không rơi lệ khi nhìn nước biển xanh mênh mông kia lại là nơi ôm vào lòng những thi thể của bao người con đã chiến đấu quật cường,  giữ vững sự bình yên trên biển đảo. Đó là liệt sĩ thượng uý Nguyễn Hữu Quảng, phó chính trị nhà giàn DK 1/3 Phúc Tần, khi nhà bị đổ đã nhường chiếc phao và miếng lương khô cuối cùng cho người chiến sĩ yếu hơn và đã anh dũng hy sinh ngày 5-12-1990. Đó là liệt sĩ đại uý Vũ Quang Trung, chỉ huy trưởng nhà giàn 2A DK 1/6 Phúc Nguyên, trước sự hung giữ và tàn khốc của cơn bão số 8-1999, đã bình tĩnh chỉ huy bộ đội rời trạm, xuống tàu về đất liền an toàn, còn mình và đồng chí đảng viên Nguyễn Văn An thì ở lại thu tài liệu, cuốn lá cờ tổ quốc vào lòng và rời Nhà Giàn cuối cùng, nhưng ác thay, gió đã cuốn đi tính mạng của các anh. Đó là liệt sĩ chuẩn uý Lê Đức Hồng đã cố gắng đến cùng để giữ vững thông tin liên lạc với đất liền khi nhà dàn bị đổ, đã gửi lời chào vĩnh biệt đất liền không một chút ưu tư...Rồi những tấm lòng dũng cảm của các đồng chí cán bộ thuyền: thượng uý Phạm Quang Tạo, đaị uý Nguyễn Văn Tư, trung uý Lê Tiến Cường, thượng uý Ngô Sĩ Nga, chiến sĩ Hoàng Văn Cúc, Nguyễn Đức Hanh v.v... đã chấp hành nghiêm mệnh lệnh trực chốt kiên cường, dũng cảm cứu vớt đồng đội và đã anh dũng hy sinh. Trên bong tầu HQ996, nghi lễ cầu siêu, thả hoa trên biển được các nhà sư và đồng đội các anh trang nghiêm thực hiện như làm dịu đi phần nào nỗi đau mất mát. Tôi như thấy trên mặt biển xanh thẳm bỗng sáng lên những tia cầu vồng và những âm thanh kỳ ảo vang vọng...

Các nghệ sĩ và chiến sĩ cùng hát trên Nhà Giàn.

Để lên Nhà Giàn DK 1-2 Phúc Tần, chúng tôi phải chia thành nhiều tốp  xuống những chiếc xuồng nhỏ. Từ trên Nhà Giàn, các chiến sĩ thả thang xuống để từng người leo lên. Cũng không đủ thời gian để trò chuyện lâu, thôi thì lại hát để từ câu hát mà bầy tỏ lòng mình, mà cùng hoà nhịp tình quân dân. Đoàn văn công cùng với lính Nhà Giàn đã cùng ngồi hát. Sàn diễn là sàn của hành lang nhìn ra biển khơi. Bài hát nào cũng là bài ca bất tận ... Bên những luống rau được trồng trong hộp xốp mà lính nhà dàn tăng gia rất thành công, tôi hỏi chuyện một người lính đã có hơn 15 năm công tác ở Nhà Giàn. Nhớ đất liền, nhớ vợ con, song anh trụ vững bởi “chỉ có người lính cụ Hồ mới như vậy!”. Anh đã gửi về đất liền một bài hát Ví Dặm xứ Nghệ quê anh. Lời ca vừa da diết vừa nóng bừng khí thép của người lính đang canh giữ biển đảo. Chia tay ngậm ngùi mà ánh mắt người lính hải quân vẫn ngời sáng và những bàn tay siết thật rắn rỏi. Đúng, chính các anh đã thắp lửa cho chúng tôi. Tôi mang theo về đất liền hình ảnh Trường Sa kiên trung và thân thương trong niềm nhớ...